تازه های دامپزشکی

اخبار دامپزشکی،فراخوان کنگره های داخلی و خارجی و بین المللی،مقالات،ترجمه و کتب دامپزشکی

تازه های دامپزشکی

اخبار دامپزشکی،فراخوان کنگره های داخلی و خارجی و بین المللی،مقالات،ترجمه و کتب دامپزشکی

وبلاگ دکتر افسانه غریبی

۲۲ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «سگ» ثبت شده است

ناشنوایی در حیوانات

ناشنوایی به معنای عدم توانایی شنیدن صداها، یک مشکل رایج در حیوانات خانگی مانند سگ‌ها و گربه‌ها است. این مشکل همچنین ممکن است در حیوانات دیگر نیز رخ دهد، اما کمتر شایع است. ناشنوایی انواع مختلفی دارد: ممکن است وراثتی (ژنتیکی)، باشد، در طول زندگی بعد از تولد یا در زمان تولد (مادرزادی) رخ دهد یا با گذشت زمان ایجاد شود. انواع ناشنوایی وراثتی در مقابل اکتسابی: ناشنوایی وراثتی معمولاً به رنگ موی سفید و برخی ویژگی‌های ژنتیکی مرتبط است. ناشنوایی اکتسابی به عواملی مانند اوتیت، عفونت‌ها، آسیب‌ها از صداهای بلند، عوارض برخی داروها (مانند داروهایی که به شنوایی آسیب می‌زنند) یا تغییرات مرتبط با سن وابسته است.

شایع ترین علت ناشنوایی در سگ ها و گربه ها مادرزادی و ارثی و در ارتباط با رنگدانه های سفید است.

  • افسانه غریبی

Body condition score in dogs and cats

  • افسانه غریبی

دیابت در سگ ها

بخش اندوکرین پانکراس به طور کلی 4نوع سلول دارد که شامل موارد زیر میشود :

-آلفا که گلوکاگون ترشح میکنند.

-بتا که انسولین ترشح می کنند

-دلتا که سوماتو استاتین ترشح می کنند

-سلولهای F که پلی پپتید پانکراس ترشح می کنند

که اختلال در کار هر کدام از این سلولها میتواند باعث بیماری شود.

بیشترین فرم دیابت در سگ ها دیابت وابسته به انسولین یا همان نوع 1 میباشد.

اتیولوژی iddm نامشخص است ولی عوامل زیر مستعد کننده هستند:

ژنتیک ،واکنش های ایمنی، چاقی، هایپرآدرنوکورتیزیسم،هایپرلیپیدمی ، اختلالات کلیوی و...

در نهایت از بین رفتن عملکرد سلولهای بتا باعث کاهش انسولین خون و در نتیجه اختلال در انتقال گلوکز به داخل سلول ها و افزایش گلوکونیوژنز و گلیکوژنولیز در کبد و افزایش گلوکز خون میشود.

در نتیجه این هایپرگلایسمی ،گلوکزوری ،پلی اوری و پلی دیپسی و پلی فاژی و کاهش وزن به وجود می آید.

کتو اسیدوز هم میتواند در نتیجه تولید کتون بادی به وجود بیاید.

گلیکوزوری هم زمانی که bs به 180تا220برسد اتفاق می افتد. و گلوکزی که وارد ادرار میشود یک دیورز اسموتیک ایجاد میکند که باعث ایجاد پلی اوری میشود، و بالطبع پلی دیپسی هم ایجاد میشود. و به دلیل اینکه ورود گلوکز به سلولهای مرکز سیری وابسته به انسولین دارد آن سلولها هم نمیتوانند گلوکز کافی وارد کنند و بیمار احساس گرسنگی میکند و در نتیجه پلی فاژی رخ میدهد.

دیابت در سگ های با سن بالا رخ میدهد و گفته شده که پیک این سن 7-9 سال می باشد و دیابت سگ های جوان نادر است و زیر یک سال رخ میدهد. همچنین سگ های ماده دوبرابر سگ های نر به دیابت مبتلا می شوند.

پروسه ی تولید کتون بادی به این صورت است که سلول با توجه به اینکه نمیتواند گلوکز کافی وارد کند مجبور است از یک منبع انرژی دیگر استفاده کند، که اکسیداسیون اسید های چرب انجام میدهد و در نتیجه کتون بادی تولید میشود و تولید بیش از حد آن میتواند منجر به dka شود. کاتابولیسم پروتتین هم کتون بادی بیشتری تولید میکند چون منبع انرژی دیگری که به جای گلوکز استفاده میشود پروتیین ها هستند.

شکایت اصلی صاحب حیوان ممکن است دفع زیاد ادرار باشد، یا کاهش وزن که این مورد کمتر است، حتی ممکن است حیوانی با کاتاراکت ثانویه به هایپرگلایسمی مراجعه شود. 

همانطور که گفته شد دیابت ملیتوس میتواند به صورت ثانویه درگیری چشمی هم بدهد، از جمله cataract, retinal detachment. که کاتاراکت زودتر از رتینال اتفاق می افتد، به طوری که اگر سریعا درمان را شروع نکنند طی ٢-٣ هفته کاتاراکت میدهد.

اما در معاینه بالینی

در سگ های دیابتی که دچار dka نیستند ممکن است یافته بالینی خاصی پیدا نکنیم، بر خلاف گربه های دیابتی علایم بالینی که نشان دهنده نوروپاتی محیطی در سگ ها باشد متداول نیست

اگر حیوان موقع ورود به کلینیک  بی حالی ،بی اشتهایی ،استفراغ و ضعف داشت ممکن است دچار dka شده باشد.

در تست های آزمایشگاهی وجود گلیکوزوری و هایپرگلایسمی با هم مهم است، در cbc ممکن است نوتروفیلیا دیده شود. هایپرگلایسمی هایپرکلسترولمی و هایپرتریگلیسریدمی  و همچنین افزایش alt ممکن است دیده شود. البته در مورد انسان اندازه گیری hba1c مهم می باشد که هموگلوبین گلیکوزیله را اندازه میگیرند.

در ua هم گلیکوزوری کاهش وزن مخصوص ادرار را مشاهده می کنیم.

اگر عفونت های ادراری ثانویه هم رخ دهد ممکن است میکروارگانیسم در ادرار باشد.

تست های دیگر مثل اندازه گیری انسولین هم وجود دارد.

پس از تشخیص دیابت ملیتوس در سگ ها باید سریعا درمان آغاز شود،که با انسولین nph می باشد. گفته شده که انسولین نوترکیب انسانی و خوک بهتر است چون واکنش تولید آنتی بادی بر علیه آن کمتر اتفاق می افتد. انسولین nph به صورت bid با دوز 0/25u/kg تجویز میشود.

**علاوه بر دیابت نوع یک و دو...نوع سوم هم وجود دارد که در این نوع میزان انسولین پایه طبیعی است و پاسخ به گلوکز تجویزى با تاخیر داده میشود و برگشت به حالت پایه هم با تاخیر رخ میدهد. در نوع سه میشود با دارو و اصلاح جیره درمان کرد و اصولا ریشه توارثى ندارد. و در التهاب پانکراس و فحلى و بیماریهاى ویروسى و اتوایمیون و چاقى و... رخ میدهد.

در مورد نمونه گیرى هم باید صبح ناشتا باشد و با کمترین استرس. اگر قرار است پلاسما آزمایش شود باید سریع انجام شود تا گلبولها گلوکز را مصرف نکنند و اگر از خون کامل و یا تست پلاسما با تاخیر قرار است انجام شود فلورور سدیم به خون اضافه بشه. البته روش سریعتر هم که برای مانیتور کردن گلوکز خون به کار میرود گلکومتر است که با یه قطره خون محیلی گلوکز خون را میشود بدست آورد.

منابع دامپزشکی: اتینجر نلسون و small animal clinical pharmacology

منابع انسانی: هاریسون و سسیل

  • افسانه غریبی

بیماری های انگلی در سگ

انگل های داخلی


کرمهای گرد :

کرمهای گرد به خصوص آسکاریس ها درتوله ها بسیارشایع هستند . اکثرتوله های آلوده نشانه بالینی را نشان نمی دهند . اما میلیونها تخم آلوده کننده به وسیله آنها در محیط پراکنده می شود که می تواند برای سایر سگها و اطفال خطرناک باشد .این کرمها شبیه به یک رشته ماکارونی سفید رنگ صاف یا فرخورده هستند و طولی درحدود 2 الی 8 سانتی متردارند . دامپزشک با تجویز داروهای ضد کرم گرد به دفع این انگل ها اقدام خواهد نمود .


کرمهای پهن :

قطعاتی از کرمهای پهن ممکن است که در موهای اطراف مخرج در آشیانه یا درمدفوع قابل مشاهده باشند . بندهای زنده این انگل سفید و یا سفید مایل به کرم بوده پهن هستند و انقباضاتی را نشان می دهند . بندهای مرده زرد رنگ بوده وکدرمی شوند و ازلحاظ ظاهری شبیه به دانه های برنج هستند .سگ های آلوده اغلب نشانه ای ندارند ولی ممکن است کاهش وزن داشته و یا به صورت اتفاقی به اسهال مبتلا شوند . یکی ازکرم های پهن به نام اکینوکوکوس گرانولوزورس انگل بسیار کوچکی است که تخم آن می تواند در پستانداران و از جمله انسان به بیماری خطرناکی منجرشود که به نام کیست هیداتید مشهوراست .انگل کوچکی است که تخم آن می تواند در پستانداران و ازجمله انسان به بیماری خطرناکی منجرشود که به نام کیست هیداتیک مشهوراست . انگل بالغ در روده سگها زندگی می کند . تخم این انگل به وسیله مدفوع به محیط خارج راه می یابد . خورده شدن تخم این انگل به طوراتفاقی و به وسیله سایرپستانداران باعث می گردد که در اعضاء مختلف بدن آنها از جمله کبد ، طحال و ریه ها این کیست به وجود آید .از آنجائی که سگها با خوردن این کیست ها به شکل بالغ کرم مبتلا می گردند (و این چرخه تکرار می گردد) توصیه می شود که از مصرف ضایعات کشتارگاهی آلوده به خصوص ریه ها (جگرسفید) و کبدهای مبتلا در تغذیه سگها به هیچ عنوان استفاده نشود . ایجاد بیماری کیست هیداتیک در انسان بسیارخطرناک بوده و درمان آن به دشواری و با عمل جراحی صورت می گیرد .با تجویز داروهای ضد انگل خاص که بر علیه این کرم موثرهستند می توان از بروز انگل در سگ و به دنبال آن وقوع کیست هیداتیک در انسان و سایرپستانداران پیشگیری نمود .

انگل های خارجی


کک :

ککها انگل های خونخوار هستند بنابراین گزش و تغذیه آنها از خون باعث خارش و عفونت پوست و کم خونی می گردد . به علاوه می توانند ناقل برخی ازکرمهای پهن باشند . سگهای مبتلا به کک ممکن است دچارموریزی شوند . بخصوص نواحی پشت و گردن و داخل رانها بیشترمبتلا می گردند .ککها می توانند به بدن انسان نیز حمله نموده و اقدام به خونخواری نمایند . به علاوه واکنش های ازدیاد حساسیتی که نسبت به کک ایجاد می گردد در سگها شایع می باشد . این بیماری باعث خارش شدید و عفونت پوست می گردد . اگرچه ککها فاقد بال هستند ولی می توانند که به خوبی جهش نمایند . ککها را می توان با جستجوی موها مشاهده کرد که به سرعت راه می روند .نشانه دیگری که حاکی از وجود ککها است مشاهده ذرات سفید و سیاه رنگ کوچکی است که در واقع تخم یا مدفوع ککها هستند . این تخم ها به پوست چسبندگی ندارند و به سادگی در آشیانه و هرجائی که سگ رفت وآمد می کند پخش می شوند و درمدت 8 الی 10 روز به لارو کک تبدیل می شوند .همین مسئله است که ریشه کنی کک را از منزل و محیط با دشواری روبرو می سازد . زیرا تخم ککها در همه جا پخش می گردند . کک هایی را که بر روی بدن حیوان باشند به راحتی می توان با مصرف داروهای حشره کش و سموم مخصوص شستشوی حیوانات نابود کرد . اما چنانچه محیط دام سمپاشی نگردد به زودی تخم های انگل بازشده و ککهای جدید باعث آلودگی مجدد دام خواهند شد .با استفاده از جاروبرقی می توان کف منزل و قالی ها را به خوبی پاکسازی کرد . شستن یا سوزاندن کف بستر نیز اثرات مثبتی دارد . برای مناطق بزرگ یا آلودگی های جدی تر نیز می توان با مواد حشره کش متعارف اقدام به سمپاشی نمود .

کنه :

کنه ها باعث کم خونی ، فلجی ناشی ازکنه و بیماریهای خطرناک دیگری می شوند . در صورتی که در شرایط جغرافیائی مرطوب زندگی می کنید یا سگ خود را در مسافرت به آنجا می برید ، می بایست که بدن دام به صورت روزانه بازبینی گشته و کنه های موجود را از سطح بدن جدا نمود .بهترین راه برای نابود کردن کنه ها این است که چنانچه تعداد آنها کم می باشد درابتدا سطح آنها را به وسیله الکل آغشته نمائید . سپس کنه را محکم به وسیله یک موچین یا پنس گرفته و به طور عمودی به سمت خارج بکشید . پس از خارج کردن کنه آن را به وسیله آتش یک کبریت بسوزانید . هیچگاه سعی نکنید که کنه متصل به بدن را بسوزانید !در صورتی که تعداد کنه ها زیاد باشد می توانید که از داروهای حشره کش و سموم مخصوص استفاده نمائید . دراستفاده از این داروها حتما به بروشور و دستورالعمل آن توجه نمائید .


شپش :

شپش باعث خارش شدید و پوسته پوسته شدن پوست می گردد . این موجودات با تماس مستقیم منتقل می شوند . تخم های شپش به موهای بدن می چسبد و لاروهای آن نیز در همان جا از تخم خارج می گردند . برخی از شپش ها خونخوار بوده و باعث کم خونی می شوند . شپش ها را نیز می توان با سموم حشره کش مناسب نابود کرد .

جرب :

جربها نوعی از انگل های بندپا می باشند که با چشم غیرمسلح دیده نمی شوند . انواع مختلفی از این بندپایان در سگ وجود دارند که در نواحی مختلف بدن ایجاد بیماری می نمایند . این بیماریها را درلفظ معمول گال می نامند .


جرب گوش :

در داخل مجرای شنوائی سگها زندگی می کند . چنین سگی مرتبا سر خود را تکان می دهد و گوش خود را مرتبا می خاراند و شما می توانید که ترشحات مومی سیاه رنگی را در داخل گوش مشاهده کنید .بیماری های ادراریسیستم ادراری شامل کلیه ها ، حالبها ، مثانه و مجرای ادرار است . عضو اصلی در این مجموعه کلیه ها هستند که میزان آب و مواد معدنی بدن را در حال تعادل نگه می دارند و با دفع مواد زائد در برقراری تعادل محیط داخلی بدن کمک می نماید .


نشانه هایی که دلالت برمشکلات ادراری دارند به شرح زیرمی باشد :

- عطش زیاد و افزایش ادرار وجود خون یا چرک در ادرار

- تلاش برای ادرارکردن استفراغ

- دفع ادرار به صورت مکرر و حجم کم وضعیت غیر طبیعی بدن

- ناتوانی در دفع ادرار کاهش اشتها

- عدم کنترل بر دفع ادرار کاهش وزن

  • افسانه غریبی

سنگ مثانه

سنگ مثانه درسگها نسبتا شایع است . برخی از نژادها ازجمله پکینز ، داشهوند و کاکراسپانیل استعداد بیشتری نسبت به سایر نژادها در تشکیل سنگ دارند . برخی دیگر نظیر دالماسین دارای یک نقص ارثی هستند که آنها را نسبت به تشکیل سنگ ادراری مستعد می سازد . در سگهای نر معمولا سنگها وارد مجرای ادرارشده و در آنجا باعث انسداد می گردند .نشانه های سنگ مثانه عبارتند از تلاش برای ادرار کردن و دفع مکرر ادرار و حجم کم و وجود خون در ادرار در اثر عدم ادرار کردن به انسداد مجرای ادرارمشکوک می شویم . سنگ مثانه می تواند در اثر عفونت مثانه ایجاد شود . بنابراین درمان عفونت لازم و ضروری است . سنگها را می بایست به طریقه جراحی از داخل مثانه خارج نمود . مداوای داروئی و اصلاح جیره می توانند از تشکیل مجدد سنگ پیشگیری کنند.

  • افسانه غریبی

ده نوع جراحت عامل لنگش در سگ

لنگش می تواند نشانه ای از وجود یک تومور در استخوان ، مغز یا سیستم اعصاب مرکزی باشد. اگر علاوه بر لنگش علائمی نظیر عدم تقارن در راه رفتن بین پاها یا عدم تعادل مشاهده شود یا توده ای لمس گردد باید از نظر وجود تومور حیوان مورد معاینه و آزمایش قرار گیرد...

لنگش سگ لزوماً همراه با افزایش سن حیوان نیست و می تواند به علت مشکلاتی از یک تروما یا عارضه ای مرموز و مزمن باشد. لنگش را باید همیشه جدی گرفت چرا که یک لنگش ساده هم می تواند نشانه یک وضعیت خطرناک و تهدیدکننده زندگی حیوان باشد. عللی که باید صاحب یک سگ با آنها آشنا باشد و در صورت مواجهه با آن به دامپزشک مراجعه کند عبارتند از :

1 - جراحت بافت نرم : این عامل را می توان شایعترین علت لنگش سگ نامید. رگ به رگ شدن، کشیدگی عضله و تروماهای کوچک وارده به عضلات از این دسته اند. معمولاً این دسته عوامل خطرناک نیستند و با استراحت و تجویز داروهای ضد درد خفیف درمان می شوند.

2 - آرتریت : اگر سگی در بلندشدن از جای خود یا بالارفتن از پله ها و پایین آمدن مشکل دارد باید در این خصوص با دامپزشک برای اطمینان از عدم وجود آرتریت مشورت نمود. اگر سگ جثه بزرگی دارد ممکن است دیسپلازی لگن هم در بین باشد.

3 - جراحت کف پا یا ناخن : بریدگی کف پا می تواند به لنگش منجر شود. سنگ تیز ، خرده چوب یا شیشه هم می تواند در کف پا فرو رفته و باعث لنگش شود. شکستگی ناخن هم از دیگر علل است. به تورم یا علائم عفونت هم باید توجه کرد. تغییر ناگهانی و شدید آب و هوا هم می تواند به آسیب و ترک خوردن بافت کف پا و دردناک شدن آن منجر گردد.

4 - شکستگی های داخلی : این نوع شکستگی استخوانی به نحوی است که پوست دچار آسیب نشده است. البته ممکن است تا مدتی این عارضه مشخص نشود بخصوص اگر پا ظاهر غیرطبیعی در اثر پیچ خوردگی و غیره نداشته باشد.

5 - شکستگی شدید : در این نوع شکستگی ، استخوان آسیب دیده از پوست بیرون زده است. در این حال ممکن است عفونت در اثر مواجهه استخوان با خارج هم عارض گردد.

6 - شکستگی اپی فیزیال : این نوع شکستگی معمولاً در انتهای استخوانهای بزرگ نظیر femur یا humerus و در محل صفحات رشد در توله ها یا سگ های جوانتر اتفاق می افتد.

7 - درد با علت نامشخص : عارضه ای در توله ها و سگ های جوان وجود دارد که از آن به panosteitis تعبیر و باعث لنگش می شود. علت اصلی آن مشخص نیست اما نقش ژنتیک در آن مؤثر است. رشد سریع و غذاهای با پروتئین بالا هم بی تأثیرنیستند.

8 - جراحت لیگامنت : لیگامنت‎‌ها رشته های عضلانی هستند که استخوانها را در محل مفاصل بهم پیوند می دهند. وقتی دچار جراحت شوند، کارکرد مفصل با مشکل مواجه شده و حیوان دچار لنگش می گردد.

9 - تومورها : لنگش می تواند نشانه ای از وجود یک تومور در استخوان ، مغز یا سیستم اعصاب مرکزی باشد. اگر علاوه بر لنگش علائمی نظیر عدم تقارن در راه رفتن بین پاها یا عدم تعادل مشاهده شود یا توده ای لمس گردد باید از نظر وجود تومور حیوان مورد معاینه و آزمایش قرار گیرد. 

10 - مشکل زانو : ممکن است در اثر پرش ، عفونت یا تروما استخوان زانو دچار مشکل گردد که در این صورت باید با دامپزشک مشورت نمود.

  • افسانه غریبی

مراقبت های بعد از عمل جراحی در سگ ها

مانند هر حیوان دیگر ، سگها قبل از عمل جراحی نیاز به آمادگی و بعد از عمل جراحی نیاز به نگهداری صحیح دارند . معمولا دامپزشکان پس از عمل به شما لیستی خواهند داد که در این مدت چگونه از سگ نگهداری کنید .

اگر میخواهید بدانید که پس از عمل جراحی چگونه از سگ خود به درستی نگهداری کنید این مقاله برای شما مفید خواهد بود .


پس از رسیدن به خانه :

معمولا عمل جراحی سگها صبح زود انجام میشود . هنگامی که به خانه رسیدید برای سگ مکانی راحت برای خواب را آماده کنید زیرا داروی بیهوشی هنوز در بدن اوست و سگ تا بقیه روز خواب آلود خواهد بود .

اگر دارای پت های دیگری هستید آنها را از سگتان دور کنید زیرا با کمتر شدن تاثیر دارو ها او شروع به درد کشیدن خواهد کرد و این موجب آزار دیگر پت هایتان خواهد شد . روی زمین مقداری بالش و پتو و وسایل نرم بگذارید ولی بعدا آنها را دور بریزید ، سگی که جراحی کرده نباید روی تخت یا مبل بخوابد .

داروی بیهوشی معمولا موجب ناراحتی معده سگ میشود و از اشتهای آنها میکاهد ، غذای خشک سگ در این حالت برای او مناسب نیست . به سگتان مقداری غذای ساده انسان مانند مرغ آب پز و برنج نرم بدهید . اگر سگتان درون قفس میخوابد ، آن را تمیز کند تا سگ دچار عفونت نشود .

از قلاده الیزابت یا همان E-Collar استفاده کنید

سگ شما ممکن است جای بخیه را بلیسد یا گاز بگیرد ، قلاده های الیزابت نوعی گردنبند پلاستیکی قیف مانند هستند که دور سر سگ بسته میشوند . ممکن است فکر کنید سگتان با این قلاده حالت مسخره ای پیدا میکند ، ولی برای سلامت خودش اهمیت بسیاری دارد زیرا سگها علاقه خاصی به کندن بخیه هایشان دارند ( هرچند این کار بسیار دردناک است ) .

روش نگهداری تا یک هفته پس از عمل

سگتان را آرام نگه دارید زیرا فعالیت برای او در این دوره بسیار خطرناک است . اگر دامپزشک داروی آرامبخش خاصی برای سگ داده است آن را طبق دستور تا تمام شدن دارو مرتبا به سگ بدهید ، حتی اگر به نظرتان آمد که سگ کاملا بهبود یافته است .

پس از مدتی مقداری خون خشک شده دور محل بخیه جمع خواهد شد . آنها را به آرامی با حوله ای نرم و مرطوب پاک کنید .

جراحی برای سگها ممکن است برای آنها بسیار دشوار باشد ، با سگ خود خوش رفتاری کنید و از او به درستی نگهداری کنید . اگر احساس میکنید سگتان پس از عمل دچار مشکل خاصی شده است سریعا با دامپزشک خود تماس بگیرید.

منبع: دکتر وت

  • افسانه غریبی

 واکسیناسیون در سگ و گربه

واکسیناسیون سگ و گربه یکی از مهمترین راه‌های پیش‌گیری از بروز بیماری‌ها می‌باشد. بسیاری از بیماری‌ها اعم از بیماری‌های مشترک حیوان و انسان مثل هاری و یا بیماری‌های ویروسی حیوانات مثل دیستمپر، پاروویروس، یا هپاتیت و غیره با واکسیناسیون مناسب و به موقع قابل پیش‌گیری می‌باشد.


اصولا زمان اولین واکسیناسیون برای سگ‌ها و گربه‌ها حدود ٥٠ تا ٦٠ روزگی صورت می‌گیرد و بهتر است قبل از واکسیناسیون اولیه درمان انگلی انجام شود. واکسن پلی‌والان برای سگ و واکسن سه گانه برای گربه‌ها تزریق می‌شود. ایمنی حاصل از این واکسن زیاد نبوده و می‌بایست ٣٠ روز بعد واکسن‌های مذکور مجددا تکرار و تزریق گردد تا ایمنی مناسبی حاصل شود. در ضمن در حدود ٩٠ روزگی واکسن هاری نیز می‌بایست تزریق گردد تا حیوان از خطر بیماری مشترک هاری مصون گردد. در خیلی از منابع جدید دامپزشکی تزریق نوبت سوم واکسن پلی‌والان در ١٢٠ روزگی توصیه می‌گردد (توجه داشته باشید تا اتمام واکسیناسیون مراقبت‌های ویژه را حتما از حیوان خود انجام دهید تا سطح ایمنی بدن حیوان به حد مطلوب برسد). تکرار واکسن پلی‌والان و سه‌گانه و هاری می‌بایست به صورت سالانه و تا سن ١٠ سالگی ادامه یابد و در آخر لازم به ذکر است حیوانی که واکسینه شده باشد حتما باید دارای شناسنامه بهداشتی و در داخل آن لیبل واکسن تاریخ صدور و تکرار و از همه مهم‌تر ممهور به مهر دامپزشک باشد. در غیر این صورت واکسیناسیون به هیچ عنوان انجام نشده و شناسنامه بدون موارد فوق هیچ‌گونه ارزشی ندارد. لازم به ذکر می‌باشد که واکسینه نمودن حیوانات خانگی از الزامات نگهداری این موجودات زیبای خداوند در کنار ما انسان‌ها می‌باشند تا علاوه بر حفظ سلامت آنها بهداشت و سلامت خود نیز حفظ گردد و همچنین از شیوع بیماری‌های خطر ناک جلوگیری شود .

و در آخر صحبت ما خواهشمندیم قبل از خرید حیوان خانگی کاملا از شرایط نگهداری و تغذیه و بهداشت و نیز از خصوصیات رفتاری حیوان مورد نظر اطلاع پیدا نموده و سپس سعی بر این نماید که حیوان مورد نظر خود را از مراکز معتبر و با سابقه و همچنین با مشاوره از دامپزشک تهیه نمائید و نیز به سلامت و حقوق حیوان که همان ویزیت سه ماه یک بار توسط دامپزشک است اهمیت دهید.

  • افسانه غریبی

 لپتوسپیروز

 لپتوسپیروز بیماری ناشی از باکتری‌های بیماری‌زای لپتوسپیرا درحیوانات و انسان بوده و درنواحی گرمسیری و مناطقی با بارندگی زیاد و سطح بالای آبهای زیرزمینی بسیار شایع‌ است. عمدتاً بیماری در برنجکاری، کارگران مزارع نیشکر، کشاورزان، دامداران، کارکنان کشتارگاهها، کارگران فاضلاب‌ها و معادن، ماهیگیران وتمامی کسانی اتفاق می‌افتد که درتماس با حیوانات آلوده و فرآورده‌های آنها قرار دارند. همچنین افرادی که درحین تفریح با آب‌های آلوده با ادرار حیوانات مبتلا تماس دارند درمعرض ابتلا به بیماری‌ هستند.مخازن اصلی بیماری،‌ حیواناتی چون گاو، اسب، سگ، گربه، موش‌ و سایر جوندگان می‌باشند. این بیماری یکی‌از عوامل مهم سقط جنین در نشخوار‌کنندگان بوده و خسارات اقتصادی سنگینی را موجب می‌شود. بسیاری از حیوانات وحشی از قبیل گوزن، روباه، راسو، سنجاب، راکون، پستانداران دریایی و حتی خزندگان و دوزیستان نیز ممکن‌است به این عفونت‌ آلوده شوند. بیماری درانسان به اشکال مختلف تظاهر یافته و دربسیاری موارد خطرناک است.

علائم: 

شروع بیماری با یک دوره‌ی تب‌دار حاد بوده که ممکن‌است بسیار شدید و گاهی مرگبار همراه با یرقان (زردی)، نارسایی کلیه، مننژیت، میوکاردیت، خونروی، ذات‌الریه و مشکلات قلبی ـ عروقی همراه باشد. عامل عفونی ازطریق پوست، گوارش، چشم، بینی، تنفس و مخاط‌ها انتقال می‌یابد. بسیاری از موارد بیماری نیاز به بستری شدن دربیمارستان دارد. 

پیشگیری :

پیشگیری بیماری در اجتناب ازتماس با حیوانات ومواد دفعی آلوده‌ی آنها و کنترل بیماری درحیوانات قراردارد.

درمان با آنتی بیوتیکها : 

سرووارهای مختلف لپتوسپیرا در مقابل انواع آنتی بیوتیکها ( به استثنای کلرامفنیکل و ریفامپیسین ) حساس می باشند . انواع آنتی بیوتیکهای پیشنهاد شده برای درمان لپتوسپیروز ( و فواید و مضرات آنها ) به شرح زیر می باشد : 

پنی سیلین : 

ـ میزان دز نسبتاً بالایی در درمان مورد نیاز است . 

ـ با مشکلات ازدیاد حساسیت همراه است . 

ـ در شیر و گوشت حیوانات مورد درمان ، باقیمانده به جای می گذارد . 

اریترومایسین : 

ـ معمــولاً در افرادی که به پنی سیلین حساسیت دارند مورد استفاده قرار می گیرد . 

تتراسیکلین و اکسی تتراسیکلین : 

ـ در حیوانات آبستن و نیز حیوانات نــوزاد ( به دلیل تغییر رنگ بافت دندان ) نباید مورد استفاده قرار گیرد . 

استرپتومایسین ( ودی هیدرواسترپتومایسین ) : 

ـ در هنگام تزریق عضلانی ، سبب تحریک بافت عضله می شود . 

ـ برای مدت طولانی در بافت کلیه باقی می ماند . 

ـ دارای اثرات سودمندی در درمان گاوهای دارای دفع ادراری لپتوسپیرا می باشد . 

در شرایط کنونی ، استرپتومایسین ، با وجود اینکه در برخی از کشورها استفاده از آن در درمان حیواناتی که منشاء غذایی دارند ، ممنوع گردیده است ، به عنوان داروی انتخابی مطرح بوده و اثر بخش بودن آن به عواملی نظیر ، میزان تخریب بافت کلیه ، و میزان داروی مورد استفاده وابسته می باشد .

منابع:

زوئونوزها (دکتراسماعیل ذوقی - دامپزشک ـ طب پیشگیری)

  • افسانه غریبی

دیستمپر

1. بیماری ویروسی است که بیشترین دفع آن از طریق دستگاه تنفس صورت میگیرد.

2. حیوان مبتلا در صورت زنده ماندن ایمنی پایدار خواهد داشت.

3. این ویروس سویه های نوروتروپیک و اپی تلیوتروپیک دارد.


عامل دیستمپر:

خانواده: پارامیکسو ویریده

جنس: مربیلی ویروس

1. بدلیل داشتن غشا بسیار حساس بوده و در دمای 50-60 درجه سانتیگراد بمدت 30دقیقه از بین میرود. 

2. این ویروس به اتر، کلروفرم، فرمالین رقیق شده(کمتر از نیم درصد)، فنل و ترکیبات 4تایی امونیوم نیز حساس می باشد.


 طیف میزبانی دیستمپر:

1. canidae:        

شامل کایوت، دینگو، روباه، گرگ، راکون و سگ

2. Felidae:

چیتا، شیر، jaguar(نوعی پلنگ)

3. راسویان

4. Lesser panda

5. خرس

و.... ولی در این میان canidae بیشترین حساسیت را دارند.

 

بیماری دیستمپر سگ سانان:

بیماری بسیار مسری سگ ها و سایر خانواده سگ سانان رامبتلا می کند.

شیوع این بیماری در سنین 3تا 6 ماهگی در بیشترین حد خود قرار دارد.

نکته اصلی این بیماری ایجاد ضعف سیستم ایمنی و به دنبال آن عفونت های ثانویه ایجاد می کند و در ادامه آنسفالیت و سایر علایم عصبی ممکن است به علت تاثیر مستقیم بر روی نورون ها ایحاد شوند.

درصد بروز مرگ 90 درصد بوده درمان تنها به صورت نگهدارنده قابل انجام است.

بهترین راه پیشگیری واکسیناسیون منظم و صحیح می باشد

دوره کمون 1 تا3 هفته می باشد.

ویروس به سرتاسر بدن سگ هجوم می آورد.


 علائم بالینی:


بی اشتهایی

افسردگی

هایپوپلازی مینای دندان

تب دوفازی: تب بالا و حرارت 40/5 یا حتی 41 را ایجاد می کند وبعد از 24ساعت درجه حرارت بدن به حالت عادی برمی گردد(38/5درجه)

تب دوم 8-9 روز بعد از تب اول مشاهده می شود که همراه با سایر علایم بالینی است


علائم تنفسی:

1. سرفه

2. خروج ترشحات موکوسی-چرکی از بینی و چشم: ترشحات چسم و بینی است که به رنگ سبز مایل به زرد می باشد

3. پنومونی و برونشیت: نفوذ باکتری به لوزه ها و نایچه ها ایجاد برونشیت می کند که سرفه های خشن و خشک دردناک نمود پیدا می کند


علائم گوارشی:

1. نفوذ باکتری ها به مخاط معده و روده حمله می کنند و یک تورم معده و روده را ایجاد می کند

2. استفراغ: ایجاد استفراغ پیوسته یک موکوس سبز رنگ یا متمایل به قهوه ای

3. اسهال خونی و بدبو


علائم جلدی:

1. حضور پوستول هایی بر روی پوست شکم (سطح inguinal)

2. هایپرکراتوز در بینی و پد های دست و پا


علائم چشمی:

1. choronoretinitis:

که در معاینه با افتالموسکوپ لکه های تیره خاکستری و قهوه ای در چشم مشاهده می شود.

 2. gold meldallion lesion:

 که در معاینه با افتالموسکوپ اسکار مانند است و از بقیه قسمت ها روشن تر است


علائم عصبی:

1. تشنج (کلونوس) مشابه حالت آدامس جویدن و myclonus (پاتوگونومیک)

2. فلجی اندام های حرکتی


تشخیص:

1. گرفتن تاریخچه و معاینات بالینی 

2. آزمایش پادتن درخشان(FAT) به منظور تشخیص ویروس در سلول های اپی تلیال جمع آوری شده از ملتحمه یا سایر غشاهای مخاطی

 3. بر اساس لکوپنی:

لکوپنی به دلیل لنفوپنی به دلیل تکثیر ویروس در لنفوسیت های B وT در ٣ تا ٦ روز بعد از ابتلا رخ میدهد و بعد از از ان به دلیل ابتلا بافت های لنفوییدی بسته به فعالیت سیستم ایمنی تابلوی خونی متغیر خواهد بود

4. تشخیص قطعی با استفاده از پادتن درخشان صورت میگیرد.

5. Inclusion body


 درمان:

درمان حمایتی است و هیچ گونه درمان اختصاصی وجود ندارد

1. پاک کردن ترشحات بینی و چشمی

2. سرم تراپی و ترجیحا رینگر لاکتات

3. داروهای انتی بیوتیک جهت رفع برونکوپنومونی مثل: امپی سیلین، تتراسلیکلین، کلرامفنیکل و فلورفنیکول.

بهتر است از تتراسایکلین در توله ها استفاده نشه بدلیل تغیر رنگ مینا دندان.

کلرامفنیکل هم خیلی توصیه نمیشود بدلیل خطراتی که دارد و بجای ان میشه از فلورفنیکل بهره گرفت. 

4. ویتامین ها خانواده B برای بازگشت اشتها   5. درصورت وجود استفراغ از داروها ضداستفراغ استفاده شود

6. برای کاهش تشنج: دیازپام و فنوباربیتال:

دیازپام به شکلrectally یا iv ویال تزریقی با دوز 0.5 تا 2mg/kg با سرنگ بدون سر سوزن داخل رکتوم تخلیه می شود

7. دگزامتازون: برای کاهش تب. باید توجه شود که علاوه بر اثر ضد تب دارای اثر سرکوبگر ایمنی نیز است.

  • افسانه غریبی